• Халдвартай хүнтэй хамгаалтгүй бэлгийн хавьталд орох үед
• Халдвартай жирэмсэн эхээс урагт
• Халдварлагдсан цус, цусан бүтээгдэхүүн, зүү тариур дамжуулан хэрэглэхэд тус, тус халдвар дамжина
ИЛРЭХ ШИНЖ ТЭМДЭГ
• Тэмбүү өвчний халдвар авснаас хойш дунджаар 3 долоо хоногийн дараа бэлэг эрхтэн, түүний орчим өвчин эмзэглэлгүй шарх (хатуу яр) гарна.
• Энэ үед ойролцоох тунгалгийн зангилаа (ихэвчлэн цавины булчирхай) цочиж томорно. Анус орчимд өргөн суурьт кондилома гарсныг шамбарам өвчинтэй андуурах нь бий. Төмсөг тээрхийн орчим тунгалагийн судсаар баялаг хэсэгт хатуу яр гарч тунгалагийн судасны зогшингшил болсноос хатуу хаван үүснэ. Тэмтрэхэд ямар нэгэн зовиур байхгүй.
• Эмчилгээ хийлгээгүй ч гэсэн хатуу яр нь аяндаа алга болно. Тодорхой хугацааны дараа арьс салстаар тархмал тууралт гарах, үс унах, арьс цайрах шинж илэрнэ.
• Цаашдаа өвчин даамжирч халдвар авснаас хойш 3-6 жилийн дараа арьс салстыг гүн гэмтээсэн тууралт гарна. Мөн дотор эрхтэн, мэдрэлийн талаас гүнзгий өөрчлөлт илэрч яс, үе мөчийг гэмтээнэ.
–Тэмбүү өвчний үед шинж тэмдэг илрэхгүй байж болох уу?
-Болно. Энэ үед зөвхөн цусны шинжилгээгээр халдвартай болох нь тогтоогддог. Энэ үеийг тэмбүү өвчний далд хэлбэр гэнэ.
–Эхээс урагт халдвар дамжсанаас ямар үр дагавар гарах вэ?
Тэмбүү өвчин урагт халдварласанаас зулбах, дутуу төрөх, жин багатай, амьгүй хүүхэд төрөх, төрөлхийн тэмбүүтэй хүүхэд төрөх, нярай эндэх зэрэг хүндрэлд хүргэнэ
Монголд БЗХӨ болон Тэмбүү амьсгалын замын өвчин шиг тархаж байна
Улсын хэмжээнд 2020 онд бүртгэгдсэн ХДХВ/ДОХ-ын нийт тохиолдол 293 болж, мөөгөнцрөөр өвчлөгч, тэмбүү, трихомониаз, гонококкт халдвар тохиолдлын халдварууд тус тус нэмэгдсэн нь өмнөх оныхоос өссөн үзүүлэлт.
Түүнчлэн өнөөдрийн байдлаар ХДХВ/ДОХ-ын нийт тохиолдол 311 болж, нас барсан 50 тохиолдол бүртгэгдээд буй. Харин 2021 он гарсаар тэмбүү болон БЗХӨ-өөр өвчлөгсдийн огт буурахгүй байна.
БЗХӨ-өөр 18-40 насны иргэд их өвдөж байна. Энэ нь тогтворгүй байнгын олон хавьтагчтай байх, амьдралын буруу хэв маягтай холбоотой.